«... Εἰ γὰρ τὰ βιωτικὰ πράγματα καὶ ἐπίκηρα καὶ φθαρτὰ πόνων χωρὶς καὶ ἱδρώτων οὐδέποτε παραγίνεται
τοῖς ἀνθρώποις, πολλῷ μᾶλλον τὰ πνευματικά. Τί δέ, φησί, τοὺς ἐπιτυγχάνοντας οὐχ ὁρᾷς, τοὺς δι’
ὀλίγων πόνων μεγάλα κτησαμένους ἀγαθά; Ποῖα ἀγαθά; χρήματα, καὶ οἰκίας, καὶ πλέθρα γῆς τόσα καὶ τόσα, καὶ ἀνδραπόδων ἀγέλας, καὶ σταθμὸν ἀργυρίου καὶ χρυσίου; ταῦτα λέγεις ἀγαθά, καὶ οὐκ ἐγκαλύπτῃ οὐδὲ καταδύῃ, ἄνθρωπος περὶ οὐρανοῦ φιλοσοφεῖν προστεταγμένος, καὶ
πρὸς τὰ τῆς γῆς κεχηνὼς πράγματα, καὶ ἀγαθὰ καλῶν ἃ μηδενός ἐστιν ἄξια λόγου; Εἰ ταῦτα ἀγαθά, πάντως
καὶ τοὺς κεκτημένους αὐτὰ ἀγαθοὺς δεῖ καλεῖν• ὁ γὰρ ἀγαθόν τι ἔχων, πῶς οὐκ ἀγαθός; Τί οὖν, εἰπέ μοι; ὅταν
οἱ κεκτημένοι αὐτὰ πλεονεκτῶσιν, ἁρπάζωσιν, ἀγαθοὺς αὐτοὺς καλέσομεν; Εἰ γὰρ ἀγαθὸν ὁ πλοῦτος, ἀπὸ δὲ πλεονεξίας συνάγεται, ὅσῳ ἂν αὔξηται, τοσούτῳ μᾶλλον τὸν ἔχοντα ἀγαθὸν ποιήσει νομίζεσθαι. Ἄρα οὖν ἀγαθὸς ὁ
πλεονεκτῶν; Εἰ δὲ ὁ πλοῦτος ἀγαθός, ὑπὸ δὲ πλεονεξίας αὔξεται, ὅσω ἂν πλεονεκτῇ, ἀγαθώτερος ἔσται. Εἶδες τὴν
ἐναντίωσιν; Ἀλλὰ ἂν μὴ πλεονεκτῇ, φησί. Καὶ πῶς ἔνι γενέσθαι; ὀλέθριον γὰρ τὸ πάθος, καὶ οὐκ ἔστιν, οὐκ ἔστι
μὴ ἀδικοῦντα πλουτεῖν. Τοῦτο καὶ ὁ Χριστὸς ἀπεφήνατο λέγων, Ποιήσατε ὑμῖν φίλους ἐκ τοῦ μαμωνᾶ τῆς ἀδικί-
ας. Τί οὖν, φησιν, ἂν παρὰ πατρὸς δέξηται τὸν κλῆρον; Τὰ ἐξ ἀδικίας συλλεγέντα ἐδέξατο. Οὐ γὰρ δὴ ἀπὸ τοῦ
Ἀδὰμ ὁ πρόγονος ἐκείνου πλούσιος ἦν, ἀλλὰ πολλοὺς ἑτέρους εἰκὸς πρὸ ἐκείνου γεγενῆσθαι, εἶτα ἐν τοῖς πολ-
λοῖς εὑρεθῆναί τινα ἀδίκως τὰ τῶν ἄλλων εἰληφότα καὶ καρπούμενον...» (Ε.Π.Μ. 62, 561-2).
ΕΡΜΗΝΕΙΑ
Ἂν δηλαδὴ τὰ βιοτικὰ πράγματα, τὰ ὁποῖα καὶ πρόσκαιρα εἶναι καὶ φθαρτά, δὲν ἀποκτῶνται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους χωρὶς κόπους καὶ ἱδρῶτες, πολὺ περισσότερο τὰ πνευματικά.
Ἀλλὰ τί, θ’ ἀντείπει κανείς, δὲ βλέπεις τοὺς πιασμένους οἰκονομικά, αὐτοὺς ποὺ μὲ λίγους κόπους ἀπέκτησαν πολλὰ ἀγαθά; Ποιὰ ἀγαθά; Χρήματα καὶ σπίτια καὶ στρέμματα γῆς τόσα καὶ τόσα καὶ κοπάδια ἀπὸ δούλους κι ἀσήμι καὶ χρυσάφι σὲ μεγάλες ποσότητες; Αὐτὰ ἀποκαλεῖς ἀγαθὰ καὶ δὲ σκεπάζεις τὸ πρόσωπό σου ἀπὸ ντροπὴ καὶ δὲ ζητᾶς ν’ ἀνοίξει ἡ γῆ νὰ σὲ καταπιεῖ, πού, ἐνῶ σὰν ἄνθρωπος ἔχεις προσταχθεῖ νὰ φιλοσοφεῖς γιὰ τὸν οὐρανό, ἀπο θαυμάζεις μ’ ἀνοιχτὸ τὸ στόμα γήινα πράγματα κι ἀποκαλεῖς ἀγαθὰ αὐτὰ ποὺ εἶναι τελείως ἀνάξια λόγου; Ἂν αὐτὰ εἶναι ἀγαθά, τότε θὰ πρέπει ὁπωσδήποτε ν’ ἀποκαλοῦμε καὶ τοὺς κατόχους τους ἀγαθούς. Γιατί κάποιος ποὺ ἔχει κάτι τὸ ἀγαθό, μπορεῖ νὰ μὴν εἶναι καὶ ὁ ἴδιος ἀγαθός; Τί λοιπόν, εἰπέ μου; Ὅταν οἱ κάτοχοί τους πλεονεκτοῦν κι ἁρπάζουν, θὰ τοὺς ἀποκαλέσουμε ἀγαθούς; Ἂν δηλ. εἶναι ἀγαθὸ πράγμα ὁ πλοῦτος, ὅσο μεγαλώνει, τόσο περισσότερο θὰ κάμει νὰ νομίζεται ἀγαθὸς ὁ κάτοχός του. Δεδομένου ὅμως ὅτι μὲ τὴν πλεονεξία συγκεντρώνεται, δὲν καταλήγουμε στὸ συμπέρασμα ὅτι εἶναι ἀγαθὸς ὁ πλεονέκτης; Ἂν δὲ ὁ πλοῦτος εἶναι ἀγαθός, εἶναι δὲ γνωστὸ ὅτι μὲ τὴν πλεονεξία αὐξάνει, ὅσο πλεονεκτεῖ ὁ κάτοχός του, τόσο περισσότερο ἀγαθὸς θὰ εἶναι. Εἶδες τὴν ἀντίφαση (στὴν ὁποία ὁδηγεῖ ἡ ἄποψη ὅτι ὁ πλοῦτος εἶναι κάτι τὸ ἀγαθό); Ἀλλ’ ἂν δὲν πλεονεκτεῖ, θ’ ἀντείπει κανείς. Καὶ πῶς εἶναι δυνατὸ νὰ συμβεῖ αὐτό; Ἐρωτῶ, γιατὶ εἶναι ὀλέθριο τὸ πάθος τῆς πλουτομανίας καὶ δὲν εἶναι, δὲν εἶναι μὲ κανένα τρόπο δυνατὸ νὰ πλουτεῖ κανεὶς χωρὶς ν’ ἀδικεῖ. Τοῦτο καὶ ὁ Χριστὸς τὸ ἐπιβεβαίωσε λέγοντας: «Ποιήσατε ὑμῖν φίλους ἐκ τοῦ μαμωνᾶ τῆς ἀδικίας». Τί λοιπόν, θ’ ἀντείπει κανείς, μ’ ἄδικα μέσα θὰ ἔχει πλουτίσει ἂν κληρονομήσει τὸν πλοῦτο ἀπὸ τὸν πατέρα του; Τὰ προϊόντα τῆς ἀδικίας κληρονόμησε. Γιατὶ δὲν ἦταν βέβαια πλούσιος ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἀδὰμ ὁ πρόγονός του, ἀλλὰ φυσικὸ εἶναι νὰ ὑποθέσουμε ὅτι πολλοὶ ὑπῆρξαν πρὶν ἀπ’ αὐτόν, κάποιος δὲ ἀπὸ τοὺς πολλοὺς ἅρπαξε τὰ ἀγαθὰ τῶν ἄλλων καὶ τὰ καρπώθηκε...».
http://www.xristianiki.gr/elektronike-ekdose/apo-tous-pateres-tes-ekklesias/ploutos-karpos-pleoneksias-kai-arpages-ioannou-tou-khrusostomou.html
Ο Ιερός Χρυσόστομος, ο άγιος Ιωάννης αρχιεπίσκοπος της Κωνσταντινουπόλεως μας λέγει : «Ἂν δηλ. εἶναι ἀγαθὸ πράγμα ὁ πλοῦτος, ὅσο μεγαλώνει, τόσο περισσότερο θὰ κάμει νὰ νομίζεται ἀγαθὸς ὁ κάτοχός του.»
Αν είναι αγαθός ο πλούτος, άρα θα είναι αγαθός και ο πλούσιος…μια συνεπακόλουθη σκέψη που η δεύτερη πρόταση της αγαθότητος του πλουσίου είναι πιο ανατριχιαστική και από την πρώτη πρόταση που ονομάζει αγαθό τον πλούτο!
Κανείς δεν μπορεί να ισχυρισθεί ότι η συσσώρευση υλικών πραγμάτων (και όχι αγαθών, αφού αν ήσαν αγαθά καθ’ εαυτά δεν θα κατέστρεφαν κατά τον άγιον τον άνθρωπο που τα συγκεντρώνει) κάνει εκείνον που θέλει να τα συγκεντρώνει αγαθό, μάλλον τον κάνει άρπαγα και κακοήθη άνθρωπο, που δεν κοιτά το αγαθό του παραδείσου στη ζωή με τον Χριστό, αλλά εγωπαθώς σκιρτά για τον χρυσοστόλιστο και λαμπρό επίγειο τρόπο ζωής που είναι χλυδοειδής αλλά αρνησί-Χριστός βίος, βίος ακολασίας που έγγιται στη συσσώρευση πλούτου και πραγμάτων επιγείων.
Ο άγιος Ιωάννης βλέπει διαφορετικά και τον πλούτο ακόμη που λένε ότι κληρονομούν και νομίζουν ότι πάνω σε αυτό στηρίζονται και τον επαυξάνουν χωρίς να έχουν συναίσθηση ότι ακόμη και αυτός ο τρόπος συγκέντρωσης δια κληρονομίας είναι άδικος και μάταιος.
«Τί λοιπόν, θ’ ἀντείπει κανείς, μ’ ἄδικα μέσα θὰ ἔχει πλουτίσει ἂν κληρονομήσει τὸν πλοῦτο ἀπὸ τὸν πατέρα του; Τὰ προϊόντα τῆς ἀδικίας κληρονόμησε. Γιατὶ δὲν ἦταν βέβαια πλούσιος ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἀδὰμ ὁ πρόγονός του, ἀλλὰ φυσικὸ εἶναι νὰ ὑποθέσουμε ὅτι πολλοὶ ὑπῆρξαν πρὶν ἀπ’ αὐτόν, κάποιος δὲ ἀπὸ τοὺς πολλοὺς ἅρπαξε τὰ ἀγαθὰ τῶν ἄλλων καὶ τὰ καρπώθηκε...».το λόγο του αγίου κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει είναι ριζοσπαστικός και ρηξικέλευθος και αγνός και άδολος και λόγος και έκφρασις αγάπης προς τον άνθρωπο.
Δεν τον ενδιαφέρει τον άγιο να καλοπιάσει ανθρώπους, να κάνει οπαδούς, αλλά έχει σκοπό να σώσει με τον λόγο του που είναι εκφορά λόγου Θεού από χείλη αγίου Ανδρός. Και άρα καταφέρεται και κατά της κληρονομίας…φωνάζει ότι αναπαύεται ο Θεός σε έκείνον τον «ιλαρόν δότην» που δίνει από την καρδιά του…εκείνο είναι το αγαθό το να δίνω και να σκορπώ τα πάντα στους γύρω μου και όχι να σωρεύω πράγματα και συναισθήματα για μένα και με κέντρο εμένα!
Κέντρο μας γίνεται η χαρά του άλλου και η διακονία του άλλου! Και όχι η δική μας εξασφάλιση με πολύ κόπο δήθεν και ιδρώτα που όμως αυτός ο μόχθος ο καθημερινός δεν συσσωρεύει πλούτη…όσοι σήμερα έχουν πλούτη συνήθως έχουν κλέψει και έχουν παγιδεύσει κάποιους άλλους και έχουν εκμεταλλευθεί τον κόπο και το επίμοχθον της εργασίας τους!
Αν είναι αγαθός ο πλούτος, άρα θα είναι αγαθός και ο πλούσιος…μια συνεπακόλουθη σκέψη που η δεύτερη πρόταση της αγαθότητος του πλουσίου είναι πιο ανατριχιαστική και από την πρώτη πρόταση που ονομάζει αγαθό τον πλούτο!
Κανείς δεν μπορεί να ισχυρισθεί ότι η συσσώρευση υλικών πραγμάτων (και όχι αγαθών, αφού αν ήσαν αγαθά καθ’ εαυτά δεν θα κατέστρεφαν κατά τον άγιον τον άνθρωπο που τα συγκεντρώνει) κάνει εκείνον που θέλει να τα συγκεντρώνει αγαθό, μάλλον τον κάνει άρπαγα και κακοήθη άνθρωπο, που δεν κοιτά το αγαθό του παραδείσου στη ζωή με τον Χριστό, αλλά εγωπαθώς σκιρτά για τον χρυσοστόλιστο και λαμπρό επίγειο τρόπο ζωής που είναι χλυδοειδής αλλά αρνησί-Χριστός βίος, βίος ακολασίας που έγγιται στη συσσώρευση πλούτου και πραγμάτων επιγείων.
Ο άγιος Ιωάννης βλέπει διαφορετικά και τον πλούτο ακόμη που λένε ότι κληρονομούν και νομίζουν ότι πάνω σε αυτό στηρίζονται και τον επαυξάνουν χωρίς να έχουν συναίσθηση ότι ακόμη και αυτός ο τρόπος συγκέντρωσης δια κληρονομίας είναι άδικος και μάταιος.
«Τί λοιπόν, θ’ ἀντείπει κανείς, μ’ ἄδικα μέσα θὰ ἔχει πλουτίσει ἂν κληρονομήσει τὸν πλοῦτο ἀπὸ τὸν πατέρα του; Τὰ προϊόντα τῆς ἀδικίας κληρονόμησε. Γιατὶ δὲν ἦταν βέβαια πλούσιος ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἀδὰμ ὁ πρόγονός του, ἀλλὰ φυσικὸ εἶναι νὰ ὑποθέσουμε ὅτι πολλοὶ ὑπῆρξαν πρὶν ἀπ’ αὐτόν, κάποιος δὲ ἀπὸ τοὺς πολλοὺς ἅρπαξε τὰ ἀγαθὰ τῶν ἄλλων καὶ τὰ καρπώθηκε...».το λόγο του αγίου κανείς δεν μπορεί να παραβλέψει είναι ριζοσπαστικός και ρηξικέλευθος και αγνός και άδολος και λόγος και έκφρασις αγάπης προς τον άνθρωπο.
Δεν τον ενδιαφέρει τον άγιο να καλοπιάσει ανθρώπους, να κάνει οπαδούς, αλλά έχει σκοπό να σώσει με τον λόγο του που είναι εκφορά λόγου Θεού από χείλη αγίου Ανδρός. Και άρα καταφέρεται και κατά της κληρονομίας…φωνάζει ότι αναπαύεται ο Θεός σε έκείνον τον «ιλαρόν δότην» που δίνει από την καρδιά του…εκείνο είναι το αγαθό το να δίνω και να σκορπώ τα πάντα στους γύρω μου και όχι να σωρεύω πράγματα και συναισθήματα για μένα και με κέντρο εμένα!
Κέντρο μας γίνεται η χαρά του άλλου και η διακονία του άλλου! Και όχι η δική μας εξασφάλιση με πολύ κόπο δήθεν και ιδρώτα που όμως αυτός ο μόχθος ο καθημερινός δεν συσσωρεύει πλούτη…όσοι σήμερα έχουν πλούτη συνήθως έχουν κλέψει και έχουν παγιδεύσει κάποιους άλλους και έχουν εκμεταλλευθεί τον κόπο και το επίμοχθον της εργασίας τους!
modern father
http://www.youtube.com/watch?v=mb4v1U62838&feature=player_embedded μμμ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου