Κυριακή 25 Ιουλίου 2010

ύβρις, καταφρόνησις και στερεωμα ψυχής

«Όπως το κερί λειώνει κοντά στη φωτιά, έτσι και η ψυχή παραλύει από τους επαίνους και χάνει τη δύναμη της. Αντιθέτως όπως η ψύξη κάνει στερεό το κερί έτσι και η ύβρις και η καταφρόνηση συσφίγγουν την ψυχή και την στερεώνουν. Γι' αυτό η Αγία Γραφή μας λέει:«Να χαίρετε και να ευχαριστείτε όταν σας ονειδίσουν και σας καταδιώξουν» και ο ψαλμός : «με την θλίψη με έκανες μεγάλο.»

Άγιος Μαξίμος

http://www.naosanalipseos-kal.gr/Kyria/Evergetinos/evergetinos.html

Μιά ψυχή επαινούμενη και αυτάρεσκα κινούμενη μπορεί να είναι ψυχή παραλελυμμένη, ψυχή που διψά για κάτι τις καινούργιο αλλα τελικώς δεν μπορεί και δεν καταφέρνει τίποτα. Αφού αυτή η ψυχή εκτρέφεται επαινετικώς και τελικώς αδειάζει από το περιεχόμενο της αφού επαινείται!

Αδύναμη και αποστεωμένη είναι η ψυχή αυτή, τελικώς δεν ημπορεί και δεν θέλει να κάνει καλό σε εκείνην την ίδια, αλλά και σε κάθε τι και σε καθέναν άνθρωπο που την συναναστρέφεται.

Η παρομοίωση του κεριού είναι οικεία σε κάθε πιστό αλλά και σε κάθε άνθρωπο της εποχής εκείνης αφού εκείνον τον καιρό και όταν προσηύχοντο και όταν εδιάβαζαν είχαν κεριά για να φωτίζονται!

Όπως λιώνει το κερί έτσι λιώνει και η ψυχή, και αποδυναμώνεται μέχρι του χαμού της από προσώπου γης.

Το κερί όμως με την ψύξη και όχι με την θέρμανση στερεώνεται και σταματά να λιώνει, έτσι και η ψυχή εκείνη που υβρίζεται και δεν απαντά αλλά καρτεροψύχως υποδέχεται την υβριστική διάθεση του άλλου στεριώνει και γίνεται συμπαγής, ξέρει ότι είναι μόνιμη και συμπαγής σε σχέση με τους άλλους όταν υπομένει κάθε αντιξοότητα.

Ο άγιος Μάξιμος όπως μέρχι τώρα σοφά μας καθοδηγεί και στη συνέχεια μας λέγει ότι την συσφίγγει την ψυχή εκτός της ύβρεως και η καταφρόνησις, άρα να μην νοιάζεται η ψυχή του αγωνιστή πιστού όταν καταφρονείται και υβρίζεται, όταν παραθεωρείται και παραγνωρίζεται! Κανείς δεν πάει χαμμένος αν είναι υβρισμένος και καταφρονεμένος!

Η ύβρις και η καταφρόνησις είναι γερά θεμέλια που στερεώνουν την ψυχή του ανθρώπου, κανείς δεν ημπορεί να πει ότι αν υβρισθεί θα αντέξει και αν καταφρονεθεί θα ημπορέσει να φέρει μέχρι τέλους με το κεφάλι χαμηλά μέχρι της γης το βάθος τον πόνο της αδίκου ύβρεως και της κακεντρεχούς καταφρονήσεως.

Αλλά τον αγωνιστή δεν τον εγκαταλείπει η χάρις του Θεού και δεν αφήνεται μόνος του στον αγώνα!

Άρα κανείς φόβος δεν πρέπει να μας επισκέπτεται διότι η ενδυνάμωσις μας περνά από την αδυναμία μας και την αγωνία μας για την γνησιότητα του κόπου και του αγώνος μας.

Για αυτό και ο λόγος του Θεού μας λέει παράλογα και έξω από ανθρώπινα κριτήρια και προσδοκίες να χαίρεσαι όταν πονάς και να λυπάσαι όταν καλοπερνάς, «Να χαίρετε και να ευχαριστείτε όταν σας ονειδίσουν και σας καταδιώξουν», όταν σε ονειδίσουν με λόγο, με έργο, με συμπεριφορές εσύ να ευχαριστείς εκείνους που στα κάνουν όλα αυτά και να μην θλίβεσαι διότι στο τέλος εσύ θα έχεις καλλιεργήσει το χωράφι της ψυχής σου και ο άλλος που οργίσθηκε και ανταπέδωσε θα είναι χαμμένος στα κριτήρια του αιωνίου Κριτού.

Και ο ψαλμωδός λέγει ότι : «με την θλίψη με έκανες μεγάλο.» μεγαλείο ψυχής αποκτάς όταν εθλίβεις και άντεξες, πόνεσες και υπέφερες τον πόνο τον αναπάντεχο και το δάκρυ κύλησε στο μάτι όχι για εκείνον που σε πόνεσε αλλά για την δική σου ψυχή που ζητά να ποτισθεί και να χαρεί από το δάκρυ που είναι δάκρυ που οδηγεί στο δάκρυ του Αδάμ που έκλαυσε απέναντι από τον παράδεισο … και άρα θα είσαι μέγας αν αντέξεις και πιο μεγάλος αν δεν απαντήσεις στην ύβριν με ύβρεολόγιο, στην μύνιν με μυνητήρια αναφορά, στην σκληρή επιστολή και στον δηκτικό (δάκνω, μέσο-παθητικό: δάκνομαι = δαγκώνω) λόγο ή τρόπο με άλλην πιο σκληρήν γραφή και άλλη πιο βαθειά δαγκωματιά … που τελικά εσέ θε να πληγώσουν και την φωνήν να σου την κλείσουν όχι γιατί δεν θα έχεις τι να πεις ή να φωνάξεις αλλά από θλίψη και πόνο δεν θα θέλει πια να βγεί και να στραφεί κατά τινός ή ακόμα και ενάντια εις τον ίδιον σου τον εαυτό.

modern father


Δεν υπάρχουν σχόλια: